
Όντως , για τη σύσταση κοινωνίας ή -σωστότερα- για τη σύσφιξή της ήταν αναμενόμενη η διοχέτευση πολλών τάσεων (-ισμών) στο προσαρμοστικό πλαίσιο καθορισμού των από τότε και στο εξής παραδεδεγμένων. Δημιουργήθηκαν στεγανά, προειρημένες αμαρτίες, προκαθορισμένες καθολικές ηθικές. Φυσικά και η δημιουργικότητα, στα πλαίσια του αβέβαιου χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης, είναι μία ακυριολεξία. Στην προκείμενη, όμως, βασίστηκε σε αυταπάτη, απόρροια της φαυλεπίφαυλης, δήθεν υπεροχής από έναν κατεστημένο ανταγωνισμό .
Δεν είναι ερμηνεία, αλλά δεδομένο πως το καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα είναι εκείνο που άρχισε να παγιώνεται στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο από τον 16ο ως τον 19ο αιώνα. Μπορεί να οριστεί ως «το οικονομικό σύστημα στο οποίο τα μέσα παραγωγής κατέχονται κυρίως από ιδιώτες και το κεφάλαιο επενδύεται στην παραγωγή, στην κατανομή, στο εμπόριο και σε υπηρεσίες για κέρδος σε ανταγωνιστική, ελεύθερη αγορά». Ήδη από την αρχαιότητα με την επικράτηση της φεουδαρχίας προκατήγγηλε την εμφάνισή του κι έπειτα με τη βιομηχανική επανάσταση εξοβελίστηκε κατά βάση από τη Βρετανία στον υπόλοιπο κόσμο, επιφέροντας στην έννοια της προόδου πολλές αμφισβητήσεις, αφού διέλυε τον κοινωνικό ιστό, εμπίπτοντας σε ‘ευημερία του κακού’. Ο καπιταλισμός συνιστά την οικονομική προϋπόθεση του φιλελευθερισμού, μιας τάσης που με κίνητρο την οικονομική ελευθερία του ατόμου, κατέληξε να ταυτίζεται με τη μείωση του κρατικού παρεμβατισμού στην…υπέρ του οίκου νομή.
Ο ευρωπαϊκός φιλελευθερισμός, σε πλήρη αντίθεση με τον αμερικανικό, είναι οπαδός μιας ελεύθερης αγοράς, απαλλαγμένης από κρατικές υποδείξεις, που περιορίζουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, όταν, φυσικά, δεν παραβιάζεται ο νόμος. Αυτή είναι η ιδεολογική βάση ή μάλλον η αφορμή ύπαρξης του καπιταλισμού, όμως, η γενικευμένη ιδεολογία πεθαίνει. Μετά από αυτή, μια μέση απατηλή νοοτροπία συμφέροντος και πλασματικής προβολής κυριαρχεί, κάνοντας τους ανθρώπους να νομίζουν ότι σκέφτονται, επιδιώκοντας την επίπλευση σε εκθεαμένες θάλασσες που δεν ακινητοποιούνται, απλώς μετατοπίζουν όγκους. Νους με ενισχυμένη προκατάληψη λόγω διαμόρφωσης τελεολογικά ανίκανος να απεκδυθεί από τα ισχύοντα, δεν βρίσκει λόγο δι-όρασης.
Η σημερινή οικονομία είναι διαχείριση της πληροφορίας, όμως αυτό οδηγεί σε πλανητικά μονοπώλια. Έτσι, η παραγωγή άυλων αγαθών συνιστά το αντιπαραβαλλόμενο πλεονέκτημα των πλούσιων χωρών. Το κεφάλαιο σε υψηλή συσσώρευση δύναται να ελέγχει και να εκβιάζει κυβερνήσεις, ακόμα και να υπαγορεύει πολιτικές αποφάσεις. Η ισχύς αυτή θα ήταν αδύνατο να μην εκτοπιστεί στη συμπεριφορά των μαζών που σαν αποδιοπομπαίοι τράγοι ενισχύουν το απώτατο κέρδος μέσω της άκριτης κατάθεσης κόπου σαν μέσο εξαγοράς της βολής τους, μέχρις ότου να επέλθει η συντριβή, το έσχατο σημείο στο οποίο αντιλαμβάνεται κανείς τον χρόνιο λειτουργικό του ρόλο.
Τεχνικοποιήθηκε ακόμα και η φαντασία, όμως έχουμε να μάθουμε πολλά περισσότερα πράγματα από τα όνειρά μας, που ανερυθρίαστα τα ιδιωτικά υποταγμένα μέσα μαζικής επικοινωνίας επιτείνουν σε μια συντελεσμένα τραγική πλοκή. Έπειτα, η εκλεκτική αποσιώπηση, το ίδιο ενοχική με την επιλεκτική παρουσίαση ειδησεογραφίας, πέρα από την καθοδήγηση επιφέρουν παγίωση τρόπου σκέψης, προσέγγισης της πολύπτυχης καθημερινότητας με τρόπο σχεδόν παθητικό, επιδρώντας στην εξημέρωση του πνεύματος –όσου απέμεινε– μέσω ψυχολογικών και επικοινωνιακών τεχνασμάτων. Εύπεπτη καταστάθηκε η κατανάλωση όχι μόνο του επίπλαστα αυτονόητου υλισμού αλλά και των σερβιριμένα ‘αυταπόδεικτων’ θέσεων, γεγονός που πλάθει εύθραυστες ιδιοσυγκρασίες, περιορίζοντας αντοχές για αλήθεια, εμμένοντας στα φαινόμενα, στα συμβεβλημένα.
Η μεταβιομηχανική κοινωνία ορίζεται από δύο αντιτιθέμενους πόλους : εκείνου που ορίζει τη σύλληψη αγαθών και εκείνου που αφορά στην εμπορευματοποίησή τους. Είναι σαφής η τάση για επέκταση και κυριαρχία με ανυπολόγιστο κόστος ευκαιρίας. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ παρατηρεί πως «ο καπιταλισμός δεν είναι σε θέση να επιβιώσει χωρίς μη καπιταλιστικές κοινωνίες», χωρίς παρθένες περιοχές από τις οποίες να εκτρέφεται και να τις προσβάλλει λειτουργώντας σαν ένα παρασιτικό σύστημα που μόνο, όμως, βλάπτει.
Φιλτραρισμένες παροχές παιδείας και ενημέρωσης αιτιοκρατικά δεν θα μπορούσαν παρά να παραγάγουν προκατάληψη, συντηρητισμό σε καινοτομίες και ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες. Σχηματικά, από την εποχή των φθινουσών αποδόσεων με την αγροτική παραγωγή συντελέστηκε μετάβαση σε σταθερές αποδόσεις κυρίως με τη βιομηχανική επανάσταση, κι έπειτα μετήλθαμε σε περίοδο αυξουσων αποδόσεων μέσω της άυλης παραγωγής, όπως προαναφέρθηκε.
Τέλος, για να διαμορφωθούν κοινωνίες θεωρείται απαραίτητο αυτές να μυηθούν σε ένα σύστημα ελέγχου και προκαθορισμού, ώστε το επιλήψιμο και το παρά τω νόμω να ενισχύει ένα όφελος. Ίσως όλα τα δίπτυχα πολιτικοοικονομικά συστήματα που έχουν προταθεί να μην είναι απολύτως εφαρμόσιμα, απλά και μόνο επειδή συλλήφθηκαν ουτοπικά. Θα αρκούσε αν προστρέχαμε στην εύνοια της τότε έμπνευσής τους, όχι απαραίτητα προς αναίρεση ή διόρθωση. Η γνήσια ευλογία στα πρόθυρα μιας απόφασης τίθεται μάλλον κάπου στο μέσο της αμφιταλάντευσης μετά από εποπτεία σκέψης.
Ευτυχώς, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που δεν αντιλαμβάνονται τη δημοκρατία ως νεφελοκοκκυγία, αλλά εναποθέτουν ικανό χώρο σε αυτή. Αναζητούν διέξοδο από την ευτελή ρηχότητα. Δεν μηδενίζουν αποτρόπαια. Σκέπτονται. Εύχομαι καλές καταδύσεις σε ένα κόσμο που δεν πρέπει να χαθεί.γιατί ο άνεμος φυσάει, όπως τον άκουσε ο Όμηρος, ακόμα κι αν αυτός δεν υπήρξε ποτέ.
by Αμφιλύκη
Αναγράφω και παραθέτω ένα σχόλιο δημοσιευθέν προ καιρού αλλά κατόπιν κάποιου εμπλουτισμού του/με »επίμετρο»:
»Η δημοσιολογία ‘στην Ελλάδα ταυτίζεται περίπου,έχω αντιληφθή,είτε με τη βωμολοχία του χειρίστου και πεζοδρομιακοτέρου είδους και ύφους είτε με έναν παλαιοθωμανικού τύπου καφενέ ‘σε ένα ραχάτι βαθύ και ειδυλλιακό,αλόγιστο,άμετρο,απειρομέγεθες.Κάποτε άλλοτε ήταν τετιμημένη,είχε αποκτήση τιμή,αξία,σημασία και δόξα δάφνινες,δαφνοστεφείς αλλά,σήμερα,εξέφυγε και εκφεύγει συχνότατα ‘σε κουτσομπολιό/κατιναριό(μιμητικό της Tvς),κατάκριση-καταλαλιά,ημιμαθή και εμπαθή,στοχευμένα(αστόχαστα/απερίσκεπτα και…αστόχευτα/άστοχα!)-στρατευμένα δημοσιεύματα.Τα φληναφήματα και οι »πολιτικώς ορθές» φραστικές κομψότητες-»αναλύσεις» έγιναν το άριστο μέτρο (και το μ ό ν ο) των παρασίτων και των πεφυσιωμένων της απανταχού εξουσιοφρενείας.Συγχρόνως,δε,επέτειναν το πρόβλημα του ελλείμματος δημοκρατίας,έγιναν μέρος και τμήμα του αναπόσπαστο,ευτελίζοντας ανυπολογίστως και τα ‘λίγα δείγματα προσπαθειών εκδημοκρατισμού (μέσω περιφερειακών-τοπικών τηλεδιαύλων,μέσω blogs και sites και,εν γένει,διαδικτύου κ.τ.τ.).Λ ύ σ η,τ έ λ ο ς,υπάρχει(για να μην πολυλογώ);Β ε β α ί ω ς:επίδειξη πνεύματος αδιαφορίας για τα συμβατικά και παλαιολιθικά/παλαιοκομματικά κατευθυνόμενα-χειραγωγούμενα μέσα ενημέρωσης(»μεγάλοι» τηλεοπτικοί σταθμοί καθώς κ α ι ραδιοφωνικοί μ α ζ ί με τις συνοδευόμενες εφημερίδες των γνωστών ανεξελέγκτων συγκροτημάτων τυποποίησης της ενημέρωσης(βλ.παραπληροφόρησης εδώ)[ή,ορθώς:ομίλων ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ω ν α ν τ ι π α ρ α γ ω γ ι κ ώ ν και,άρα,α ν τ ι κ ο ι ν ω ν ι κ ώ ν] π ρ ο ς μία »εκστρατεία»,κατά κάποιον τρόπο,κ α τ α κ ό ρ υ φ η ς πτώσης των (ανόμων) εσόδων των (ν α κρατήσουν και να »προσελκύσουν» αποκλειστικώς και μόνον τους αυστηρότατα »σκληροπυρηνικούς» ψηφοφορίσκους του αναλόγου κόμματος) και α γ ώ ν α ς για εξοικείωση των Ελλήνων πολιτών ‘στην προσφερομένη και διασταυρουμένη,πλουραλιστική ενημέρωση του διαδικτύου αλλά και ε ν ί σ χ υ σ η των τ ο π ι κ ώ ν ελλαδικών μέσων με την παραχώρηση βήματος και λόγου με κ ά θ ε πρόσφορο τρόπο.Ό π ο υ οι λόγοι περιττεύουν ή (και) δεν αρκούν ή,απλούστατα,δε συνάδουν,ε κ ε ί αρχίζει η (ε θ ν ο κ ο ι ν ω ν ι κ ή) δ ρ ά σ η (ό χ ι ο αριβισμός/ακτιβισμός όμως!)».
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
»Β ε β α ί ω ς:επίδειξη πνεύματος αδιαφορίας για τα συμβατικά και παλαιολιθικά/παλαιοκομματικά κατευθυνόμενα-χειραγωγούμενα μέσα ενημέρωσης(”μεγάλοι” τηλεοπτικοί σταθμοί καθώς κ α ι ραδιοφωνικοί μ α ζ ί με τις συνοδευόμενες εφημερίδες των γνωστών ανεξελέγκτων συγκροτημάτων τυποποίησης της ενημέρωσης-βλ.παραπληροφόρησηςεδώ) [ή,ορθώς:ομίλων ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ω ν α ν τ ι π α ρ α γ ω γ ι κ ώ ν και,άρα,α ν τ ι κ ο ι ν ω ν ι κ ώ ν] π ρ ο ς μία ”εκστρατεία”,κατά κάποιον τρόπο,κ α τ α κ ό ρ υ φ η ς πτώσης των (ανόμων) εσόδων των (ν α κρατήσουν και να ”προσελκύσουν” αποκλειστικώς και μόνον τους αυστηρότατα ”σκληροπυρηνικούς” ψηφοφορίσκους του αναλόγου κόμματος) και α γ ώ ν α ς για εξοικείωση των Ελλήνων πολιτών ‘στην προσφερομένη και διασταυρουμένη,πλουραλιστική ενημέρωση του διαδικτύου αλλά και ε ν ί σ χ υ σ η των τ ο π ι κ ώ ν ελλαδικών μέσων με την παραχώρηση βήματος και λόγου με κ ά θ ε πρόσφορο τρόπο.Ό π ο υ οι λόγοι περιττεύουν ή (και) δεν αρκούν ή,απλούστατα,δε συνάδουν,ε κ ε ί αρχίζει η (ε θ ν ο κ ο ι ν ω ν ι κ ή) δ ρ ά σ η (ό χ ι ο αριβισμός/ακτιβισμός όμως!)”.»